پر شدن چوب خط مشتری ها با نان های کیلویی
به گزارش اردکان خبر، برای ماایرانی ها خوردن نان باغذا آنقدررایج وعادی است که نمی توانیم زندگی بدون آن را تصورکنیم.از این رو، نان معمولا جزء مقرون به صرفه ترین اقلام است و بنابراین همه مردم با هر درآمدی می توانند از آن استفاده نمایند. نان از گذشته تا به امروز از نحوه پخت تا ارائه به مشتری ماجراهای جالبی را از سر گذرانده است.
خبرنگاران - بهاره خسروی: قدیم ها تجار و فروشندگان برای مشتریان اعتباری شان چوبی را نگهداری می کردند و به تعداد اقلام خریداری شده روی آن خط می کشیدند. در واقع مثل معروف چوب خطت پرشده از این همین ماجرا شکل گرفت. در عهد ناصری نان به صورت کیلویی فروخته می شد و به همین علت اصطلاح پر شدن چوب خط میان مردم و ترازودار نانوایی زیاد رد و بدل می شد.
قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
قصه نان در تهران قدیم ماجراها و حکایت های جالبی دارد یکی از قصه ماجرای پر شدن چوب خط مشتریان است. صبا کارخیران تعریف می نماید: در گذشته نان را به صورت کیلویی می فروختند. هر نانوایی به ازای فروش یک من نان مهری داشت که پس از فروش این مهر را می زد.
تقسیم کار
در نانوایی ها کارگران بسیاری کار می کردند که هر کدام مسئولیت بخشی از کار را از آماده سازی خمیر تا رساندن دست مشتری داشتند. صبا کارخیران درباره این مشاغل شرح می دهد: به نسبت سایر نانوایی تعداد کارگران نانوایی سنگکی بیشتر بود و هر کدام از این افراد اسمی را داشتند. برای مثال خمیر آماده کن یا خلیف موظف بود دو ساعت قبل از طلوع آفتاب آب و آرد در تغار مخلوط و به شش قسمت تقسیم و به آن خمیرمایه اضافه می کرد و دو ساعتی خمیر را استراحت می داد تا کیفیت آن افزایش پیدا کند. از دیگر کار گرها آتش انداز، مسئول سوخت، شاطر، چونه زن، ترازو دار یاپاچال دار که نان به صورت وزنی می فروختند و پادو و کارگر و... بودند.
ناگا به جای جوشن شیرین
ماجرای استفاده از خمیرمایه و اضافه کردن جوش شیرین به خمیر نان برای زودتر به عمل آمد ماجرای تاریخی دارد که کارخیران تعریف می نماید: در دوره ایران باستان خمیر مایه ای به نام ناگا وجود داشت که این ماده همان جوش شیرین امروزی بود که از خاکستر گیاه علف شور تهیه می شد. این گیاه را می سوزاندند و از پودرش به عنوان خمیرمایه استفاده می کردند. البته برخی مواقع از گیاه گاودانه هم استفااده می کردند و در کندلوس پوست سبز گردو را خشک می کردند.
به گفته کار خیران برخی از نانوایی ها از خمیر مایه ای استفاده که اسامی مختلفی مانند خمیر ترش یا آب ترش داشتند. معمولا تکه ای از خمیر قبلی را در آب خیس می کردند یا به صورت خشک در درون پوست گوسفند یک تکه پارچه می گذاشتند و به خمیر بعدی اضافه می کردند.
منبع: همشهری آنلاین