معرفی تاج ریزی سیاه و خواص درمانی آن - اردکان خبر

نویسنده: صمصام صانعی

تاج ریزی گونه های مختلفی دارد. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از تاج ریزی که خواص دارویی داشه و در طب سنتی هم کاربرد دارد اشاره شده است.

نام علمی:

Solanum nigrum L.، نام فرانسه Amourette و نام انگلیسی آن Morel می باشد. نام های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، تاج ریزی، تاج ریزی سیاه، انگور روباه، عنب الثعلب، عنب الثعلب مُجَنِن، ربرق، روباه تورک و روباه تربک نامیده شده است.

تیره گیاه:

سیب زمینی Solanaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی و یک ساله به ارتفاع حدود 50 سانتی متر با ساقه ای منشعب و برگ های آن سبزتیره، بیضی شکل و دندانه دار می باشند. گلهای آن کوچک و سفید و میوه اش سته، کروی شکل، به ابعاد یک آلبالوی کوچک، ابتدا سبز رنگ ولی به تدریج قرمز و پس از خشک شدن سیاه می گردد. طعم میوه تلخ و در آن دانه های ریزِ مدور جای دارد.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن خیلی سرد و خشک می باشد.

رویش جغرافیایی:

در برخی از نواحی معتدله اروپا، آسیا، هند و به صورت پراکنده در برخی از نواحی کشورهای دیگر انتشار دارد. در ایران هم در نواحی استان های شمالی، فارس، آذربایجان شرقی و غربی و سیستان و بلوچستان انتشار دارد.

بیشتر بخوانید: خواص دارویی گیاه تاجریزی

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گیاه و میوه (تاج ریزی):

اعضای مختلف گیاه دارای سولانین است که در میوه آن به اندازه بیشتری یافت می گردد.

بخش مورد استفاده:

میوه، برگ و سرشاخه های گیاه

نحوه مصرف:

سابقاً میوه رسیده را به صورت خوراکی و خشک شده میوه، برگ و سرشاخه های گیاه را به صورت دم نموده یا جوشانده و برگ های تازه گیاه را به صورت ضماد استفاده می کردند. امروزه به دلیل وجود گیاهان دارویی مؤثر و غیرسمّی کمتر از گیاه فوق استفاده می گردد.

خواص درمانی میوه:

مخدر و به دلیل دارا بودن سولانین مسکن است، رفع کننده سوءهضم های دردناک و رفع کننده هجوم خون در یک عضو از بدن، التیام بخش زخم گلو و نرم کننده سینه، جلوگیری کننده از بزرگ شدن کبد و افزاینده ترشحات غدد، ضد اسپاسم در موارد آسم و مفید برای سیاه سرفه، تصفیه کننده خون و ضد میگرن، مسهل تخلیه مزاج و ضد اسهال خونی، رفع کننده یبوست و تسکین دهنده دردهای عصبی می باشد.

خواص درمانی برگ:

جوشانده برگ ها به صورت تنقیه آرام کننده ناراحتی های اعضای واقع در لگن خاصره و ورم رحم و مجاری تناسلی و برگ های له شده به صورت ضماد برای دردهای روماتیسم مفصلی حاد، التهاب های شدید پوستی و ورم و تاول های پوست مفید است.

تذکر:

برگ و سرشاخه های گیاه سمّی است و استفاده از آن در استعمال داخلی ممنوع می باشد.

منبع مقاله :

صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.

منبع: راسخون