روانشناسی خانواده چیست و چه فوایدی دارد؟ - اردکان خبر

منظور از روانشناسی خانواده چیست؟

روانشناسی خانواده، شاخه ای از علم روانشناسی است که به بهبود روابط میان اعضای خانواده یاری می نماید. این حوزه شامل انواع مختلف خانواده از جمله دو والد، تک والد و زوج ها می گردد. از گذشته تا کنون، اهمیت خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی شناخته می گردد؛ اما مطالعه آن به صورت روانشناختی از قرن بیستم شروع شد.

ابتدا تمرکز روی اعضای خانواده به ویژه بچه ها بود. با گذشت زمان، روانشناسان متوجه شدند که خانواده یک سیستم با الگوهای ارتباطی خاص است. روانشناسی خانواده، مسائلی را که بر روان و عملکرد خانواده تاثیرگذار هستند، حل می نماید. با مراجعه به برترین مرکز مشاوره خانواده در تهران می توانید از خدمات روانشناسان این حوزه بهره مند شوید. بعضی از وظایف یک روانشناس خانواده عبارتند از:

• ارزیابی شرایط خانواده
• درمان و مشاوره خانواده
• آموزش و توانمندسازی اعضای خانواده
• حمایت از سیاست های مرتبط با خانواده
• انجام تحقیقات در حوزه خانواده

انواع روانشناسی خانواده

پس از پاسخ به این سوال که روانشناسی خانواده چیست و چه فوایدی دارد، بهتر است با انواع آن آشنا شوید. با توجه به تنوع چالش های خانوادگی، انواع مختلفی از روینمودها و شیوه های درمانی وجود دارند که در ادامه بعضی از مهمترین انواع روانشناسی خانواده را به شما معرفی خواهیم کرد:

مدل ساختاری

روانشناسی خانواده مدل ساختاری مسائل ناشی از ساختار خانواده را آنالیز و مدیریت می نماید. هدف این روش، ایجاد یک سلسله مراتب کارآمد و متعادل در مرزهای بین اعضای خانواده است؛ به طوری که با تمرکز بر ساختار خانواده و نحوه صحیح تعامل آن ها با یکدیگر، مسائل حل می شوند.

درمان بین نسلی

این نوع درمان، تعاملات بین نسل ها مثل روابط والدین و بچه ها را مورد آنالیز و تحلیل قرار می دهد. هدف استفاده از این روش، درک این موضوع است که چگونه تجربیات و پاسخ های گذشته بر تعاملات و مسائل فعلی خانواده تاثیر می گذارند.

درمان عملکردی خانواده

این شاخه از روانشناسی خانواده بر خانواده هایی که کودک یا نوجوانی با مسائل عاطفی دارند، تمرکز می نماید. در این نوع درمان، خانواده ها به طور مشترک در جلسات درمانی شرکت می نمایند تا راهکارهایی برای مقابله با رفتارهای مشکل ساز کودک و بهبود عملکرد خانواده را بیاموزند.

درمان از نوع چند سیستمی

درمان چند سیستمی با هدف برطرف مسائل رفتاری و عاطفی بچه ها و نوجوانان انجام می گردد. این رویکرد بر مسائل گسترده تری در خصوص تعامل کودک با سیستم های اجتماعی مثل مدرسه و گرو های اجتماعی تاکید دارد. روانشناس خانواده با استفاده از مدل چند سیستمی درمان می تواند تعامل اعضای خانواده، به خصوص بچه ها را در سیستم هایی به جز خانواده هم بهبود ببخشد.

درمان استراتژیکی خانواده

این نوع درمان الگوهای تعامل میان اعضای خانواده را تغییر می دهد و معمولا به شکل مداخله ای کوتاه انجام می گردد. هدف استفاده از این روش درمانی، حل مسائل خانوادگی جدی است که گاهی منجر به مسائل جدی تر در آینده می شوند. طول درمان این روش معمولا بین 12 تا 16 جلسه است که تاثیرات آن در دراز مدت قابل مشاهده خواهد بود.

روانشناسی خانواده چه فوایدی دارد؟

روانشناسی خانواده به عنوان یک رویکرد درمانی می تواند به پیشگیری و درمان مسائل مختلف خانوادگی یاری کند. این علم با هدف ارتقا سلامت روانی اعضای خانواده و بهبود روابط میان آن ها طراحی شده است. در ادامه به آنالیز فواید این رشته در زمینه های مختلف خواهیم پرداخت:

در زمینه روابط زن و شوهری

اختلافات زناشویی یکی از دلایل شایع مراجعه به مشاوره خانواده است. این نوع مشاوره می تواند به زوجین یاری کند تا با یادگیری مهارت های ارتباطی، روش های موثری برای حل مسائل و درگیری ها پیدا نمایند. با یادگیری تکنیک های نوین، زوجین علاوه بر برطرف مسائل می توانند به درک بهتری از یکدیگر برسند و روابط سالم تری بسازند.

در زمینه روابط والدین و بچه ها

گاهی ممکن است والدین در فرزندپروری با چالش های جدی مثل نافرمانی یا مسائل تحصیلی روبرو شوند و به یاری احتیاج داشته باشند. روانشناسی خانواده به والدین این امکان را می دهد تا والدین بتوانند مهارت های خود را در زمینه تربیت فرزند بهبود بخشند و ارتباط مثبتی با بچه ها خود برقرار نمایند. این فرایند می تواند به ایجاد محیطی آرام و امن در خانواده یاری کند.

ویژگی های برترین مشاور برای روانشناسی خانواده

این روزها روانشناس های زیادی به خصوص در شهرهای بزرگ وجود دارند که ادعا می نمایند برترین مشاور هستند و می توانند به حل مسائل خانواده، زوجین و فرزند آن ها بپردازند. خیلی وقت ها با حضور تعداد زیاد روانشناسان باز هم نمی توان برترین آن ها را برای پیشگیری یا حل مسائل خانواده پیدا کرد. در ادامه خصوصیات و مهارت های کلیدی برترین مشاور برای روانشناسی خانواده را مورد آنالیز قرار می دهیم:

• توانایی برقراری ارتباط موثر: مشاور باید بتواند به سرعت با مراجعان خود ارتباط برقرار کند؛ زیرا نبود اعتماد فرآیند مشاوره را دچار مشکل می نماید و ممکن است نتوان مشکل را حل کرد.
• مهارت در حل مسئله: یک مشاور خوب باید همه جنبه های عاطفی و رفتاری مراجعان خود را آنالیز کند تا بتواند راهکاری موثر ارائه دهد.
• فکر باز نسبت به عقاید مختلف: داشتن فکری باز نسبت به نگرش های مختلف برای مشاوران در این زمینه لازم است. این امر باعث می گردد تا مشاور بدون قضاوت مراجعان خود، با آن ها ارتباط برقرار نموده و احترام به تنوع فرهنگی را رعایت کند.
• اخلاق مداری: رعایت اصول اخلاقی در فرایند مشاوره، پایه گذار اعتماد و ارتباط موثر است. مراجعان باید حس اعتماد به مشاور خود داشته باشند تا بتوانند مسائل خود را بیان نمایند.
• داشتن مجوز رسمی: یک مشاور معتبر باید دارای مجوز رسمی باشد که نشان دهنده صلاحیت و تخصص او در زمینه مشاوره است.

سخن پایانی

با پاسخ به این سوال که روانشناسی خانواده چیست و چه فوایدی دارد متوجه شدیم که این روش به عنوان یک حوزه تخصصی، ابزارهای موثری را برای تقویت خانواده و ارتقا سلامت روانی آن ها فراهم می آورد؛ به طوری که افراد با دریافت مشاوره های لازم می توانند با شیوه هایی سازنده تر با مسائل زندگی برخورد نمایند و مهارت های ارتباطی و حل این مسائل را یاد بگیرند.

به طور کلی، روانشناسی خانواده می تواند به پیشگیری از بروز مسائل جدی تر یاری کند و انسجام و همبستگی از بین رفته در خانواده را دوباره به وجود آورد. به همین علت، استفاده از خدمات روانشناسی خانواده نه تنها در مواقع بحرانی، بلکه به عنوان یک اقدام پیشگیرانه و تقویتی محسوب می گردد که کیفیت زندگی را به مقدار قابل توجهی بهبود می بخشد.