به افتخار آقای هوچکین - اردکان خبر

به افتخار آقای هوچکین

آشنا یی با یکی از شایع ترین انواع لنفوم

در سال 1832 میلادی، توماس هوچکین برای نخستین بار نوعی بیماری را توضیح داد که به افتخار او، به بیماری هوچکین معروف شد. برای آشنایی بیشتر با این بیماری و راه های تشخیص آن با ما همراه باشید.

هوچکین نوعی خاص از لنفوم با رشد غیرطبیعی سلول ها در دستگاه لنفاوی است. پیشرفت های تازه در زمینه تشخیص و درمان این بیماری موجب شده است که تعداد زیادی از بیماران بهبود یابند. شایع ترین سن شیوع این بیماری، 20 تا 50 سالگی است. این بیماری در یک منطقه دستگاه لنفاوی و اغلب در گره لنفاوی ایجاد می شود. اگر این بیماری به موقع کشف و درمان نشود، ممکن است در تمام دستگاه لنفاوی پخش شود. هوچکین گاهی موجب درگیری ریه، اعضای داخل شکم و استخوان ها می شود. با توسعه بیماری، گویچه های سفید طبیعی کاهش یافته و در مقابله با عفونت ها اختلال ایجاد می شود. بنابراین بیماران مبتلا به هوچکین ممکن است مستعد ابتلا به عفونت های گوناگون شوند.

بیماری دستگاه لنفاوی

بیماری هوچکین در دستگاه لنفاوی ایجاد می شود. دستگاه لنفاوی از شبکه عروقی کوچکی که به آنها عروق لنفاتیک می گویند، به همراه بافت های لنفاوی و بافت های دیگر تشکیل شده است. عروق لنفاتیک مسوول بازگرداندن مایعات بین بافتی به گردش خون هستند. دستگاه لنفاوی جزیی از دستگاه دفاعی بدن در مقابل عفونت هاست. بافت های لنفاوی در بیشتر بافت های بدن به ویژه طحال، کبد، مغز استخوان و روده یافت می شوند. طی جهت عروق لنفاوی، تجمع های دانه ای شکل کوچکی از لنفوسیت ها یافت می شود که به آنها غدد لنفاوی می گویند. عمل این غدد، حذف ناخالصی ها و باکتری های موجود در لنف است. گره های لنفاوی در همه نقاط بدن پراکنده اند. در گردن، زیر بغل و کشاله ران به راحتی یافت و لمس می شوند. این غدد به طور معمول از دانه تسبیح بزرگ تر نیستند ولی در صورت ایجاد عفونت یا بیماری های دیگر بزرگ می شوند. با مشاهده یک گره لنفاوی بدون درد بزرگ شده که بیشتر از یک ماه به جای مانده باید به پزشک مراجعه کرد.

هوچکین از کجا می آید؟

برخی از محققان عقیده دارند که بیماری هوچکین در اثر مقابله دستگاه دفاعی بدن در برابر یک تحریک خارجی مانند یک ویروس ایجاد می شود. این بیماری در کشورهای در حال توسعه که در آنها افراد جامعه تا زمان بلوغ تماس فراوانی با عوامل عفونت زا داشته اند، کمتر دیده می شود. این بیماری در کشورهای پیشرفته صنعتی که در آنها بچه ها تا سن 10 سالگی با بیماری های شایع اطفال تماس نداشته اند، بیشتر دیده می شود. با این حال دانش ما راجع به علت بیماری هنوز ناکافی است.

از کجا بفهمیم؟

چون علت بیماری هوچکین مشخص نیست، در حال حاضر پیشگیری از آن امکان پذیر نیست ولی تشخیص زودهنگام و درمان مناسب نتایج خوبی به همراه دارد. به طور معمول نخستین علامت، پیدا شدن یک غده لنفاوی بزرگ و بدون درد است که اغلب در گردن و گاه در زیر بغل یا کشاله ران دیده می شود. این غدد لنفاوی گاه در هنگام استحمام یا اصلاح کردن موهای بدن کشف می شوند. غدد لنفاوی ممکن است در اثر عفونت ها یا بیماری های دیگر غیر از بیماری هوچکین هم بزرگ شوند ولی غده لنفاوی که بیش از یک ماه بزرگ بماند، چه دردناک باشد و چه نباشد باید به وسیله پزشک معاینه شود. غدد لنفاوی عفونی اغلب دردناک است و گاه علایم دیگری هم در بیمار مبتلا به هوچکین دیده می شود که عبارتند از:

تب طول کشیده ای که علت آن مشخص نیست.

عرق شبانه توجیه ناپذیر که گاه تعریق آن قدر زیاد است که بیمار ناچار به تعویض ملحفه می شود.

خارش بدن

دردهای غیرطبیعی پشت یا شکم

کاهش وزن غیرطبیعی

تنگی نفس

این علایم در بیماری های دیگری غیر از هوچکین هم شایع است ولی در صورت بروز این علایم برای از دست ندادن امکان تشخیص زودهنگام این بیماری، باید به پزشک مراجعه کرد. پس از مراجعه به پزشک، وی تاریخچه کاملی از شرایط پزشکی فرد تهیه می کند. آن گاه معاینه پزشکی به عمل خواهد آمد. اگر حالت غیرطبیعی در گره لنفاوی مشاهده کند، آن گره لنفاوی برداشته می شود و در زیر میکروسکوپ مطالعه می شود. این آزمایش مشخص خواهد کرد که ضایعه خوش خیم یا بدخیم است. اگر نتیجه نمونه برداری مشخص کند بیماری هوچکین است، آزمایش های تکمیلی شامل پرتونگاری قفسه سینه، آزمایش خون، لنفانژیوگرافی (تزریق ماده حاجب به داخل سیستم لنفاوی و سپس تهیه رادیوگرافی از آن که نشان دهنده شرایط سیستم لنفاوی و اندازه توسعه بیماری در آن است)، سی تی اسکن، آزمایش مغز استخوان و نمونه برداری از اعضای داخل شکم برای نشان دادن توسعه بیماری به این اعضا بنا به تشخیص پزشک صورت می گیرد.

چه باید کرد؟

بیماری هوچکین به خوبی به درمان پاسخ می دهد. در بیشتر موارد بیماران به طور سرپایی درمان می شوند. درمان بیمار می تواند با پرتو درمانی یا شیمی درمانی یا ترکیبی از هر دو صورت پذیرد. در پرتودرمانی سعی می شود با استفاده از پرتوهای پرانرژی ایکس یا اشعه های ناشی از کبالت در منطقه درگیر شده به وسیله بیماری، سلول های سرطانی با حفظ بافت های سالم از بین برده شوند. خوشبختانه در مراحل اولیه بیماری به دستگاه لنفاوی محدود است و از این رو درمان مناسب با پرتودهی به قسمتی یا تمام دستگاه لنفاوی سبب بهبود بیماران خواهد شد. شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی در تمام بدن استفاده می شود. پزشکان مقادیری از داروهای شیمی درمانی را استفاده می کنند که با حداقل صدمه به بافت های سالم بدن بتوان سلول های سرطانی را از بین برد. داروهای شیمی درمانی در تقسیم و رشد سلول های سرطانی اثر گذاشته و موجب تاخیر رشد و یا ریشه کن شدن بیماری می شوند. گاه بیماران ترکیبی از شیمی درمانی و پرتودرمانی را دریافت می کنند.

هر دو روش درمانی یاد شده می تواند عوارض نامطلوبی را ایجاد کند. پرتودرمانی ممکن است موجب واکنش پوستی، تهوع، استفراغ و احساس خستگی شود. تمامی این عوارض را با استراحت مناسب و تغذیه خوب می توان تخفیف داد. بعد از قطع پرتودرمانی، این عوارض از بین خواهد رفت. شیمی درمانی ممکن است موجب تهوع، استفراغ، اسهال، ریزش مو، کم خونی، خون ریزی خود به خود، افزایش بروز عفونت و همچنین زخم های دهانی شود. این عوارض در تمام بیماران دیده نمی شود و همچنین به یک شدت هم تظاهر نمی کند و بعد از درمان از بین خواهد رفت. در بیشتر موارد هوچکین به ویژه اگر در مراحل نخست شناسایی شود، قابل درمان است. بنابراین برای کشف احتمالی غدد لنفاوی بزرگ شده، گردن، زیربغل و کشاله ران خود را به طور منظم معاینه کنید.

منبع:www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون